دوره بررسی ارکان شرط و موافقتنامه داوری

شرط داوری چیست؟

شرط داوری، روش حل و فصل خصوصی اختلافات است. روشی که با استفاده از آن دو یا چند شخص حل مساله ای را که در آن ذی نفع هستند به یک یا چند شخص دیگر ( داور یا داوران ) می سپارند که اختیار داوران برای حل اختلاف بین طرفین قرارداد ناشی از یک قرارداد خصوصی است.

ارجاع اختلاف به داوری مستلزم توافق طرفین است. شرط داوری غالبا در ضمن يک قرارداد دیگر می آید و از یک سو از حیث ماهوی شرط داوری یک شرط ضمن عقد تلقی می شود و از سوی دیگر به موجب قاعده استقلال شرط داوری چنین توافقی مستقل از قرارداد است.

از لحاظ مفهومي شرط داوري در قراردادها در واقع یک تعهد و التزام است. التزم به این که چنانچه در آینده راجع به اصل قرارداد اختلافي پدید آید طرفين متعهد مي شوند آنرا از طریق داوري حل و فصل نمایند.

1. حسب ماده 454 قانون آیین دادرسی مدنی کلیه اشخاصی که اهلیت اقامه دعوا دارند، میتوانند با تراضی یکدیگر اختلاف را به داوری ارجاع دهند.
2. طرفین قرارداد بر ارجاع امر به داوری باهم تراضی نمایند.

موافقت نامه داوری چیست؟

موافقت نامه داوری پایه و اساس فرآیند داوری است که نشاندهنده موافقت و توافق طرفین برای انتخاب داور در زمان وقوع اختلاف است.

بر اساس موافقت نامه داوری، تمام اختلافات حقوقی اعم از قراردادی و غیر قراردادی با توافق طرفین به جای طرح در دادگاه نزد داوری ارجاع داده میشود موافقتنامه داوری ممکن است به صورت قراداد جداگانه یا در قرارداد اصلی طرفین نوشته شود. حل و فصل یک پرونده از طریق داوری هزینه بسیار کمتری نسبت به رسیدگی در پرونده های قضایی دارد زیرا روند کار سریعتر و به طور کلی پیچیدگی کمتری نسبت به دادرسی دارد.

زمانی که موافقت نامه داوری نوشته می‌شود ممکن است هنوز اختلافی وجود نداشته باشد و مدتی بگذرد تا اختلاف بوجود آید، بنابراین در صورت بروز اختلاف، اختلاف طرفین به داوری ارجاع داده می شود.

اگر موافقت نامه داوری به درستی نوشته نشده باشد در خصوص فرآیند داوری مشکل ایجاد میشود. الفاظی که در موافقت نامه بکار برده میشود باید الفاظی قابل فهم باشند و باعث ایجاد دوگانگی نشوند. در نوشتن موافقت نامه(منشأ داوری) باید دقت شود در صورتی که موافقت نامه داوری به درستی نوشته نشود فرآیند داوری به سرانجام نمی‌رسد.

موافقت نامه داوری بشکل سند بین طرفین تنظیم می‌گردد. یک موافقت‌نامه داوری باید بین طرفین باشد و طرفین باید توافق نمایند که اختلافات به داوری ارجاع داده شود.

موافقت نامه ممکن است بصورت شرط داوری در قرارداد و یا بصورت قرارداد جداگانه تنظیم گردد. مبادله نامه، تلکس، یا نظایر آن ها بر وجود موافقت نامه مزبور دلالت می‌نماید.